Μάθημα "ευτυχίας": διδάσκεται η ψυχική ανάταση;



photo by Lizzy



Οι μαθητές καλούνται να αντιμετωπίσουν όλο και μεγαλύτερες προκλήσεις. Για να ανατρέψουν τον φαύλο κύκλο των επιδόσεων, αρκετά σχολεία στη Γερμανία εντάσσουν μάθημα «ευτυχίας» στην διδακτέα ύλη. 

Διδάσκεται η ευτυχία; Φαίνεται ότι το ερώτημα αυτό είναι πάντα επίκαιρο στις λεγόμενες 'κοινωνίες της αφθονίας'.

Το 1968 η προσωπική ευτυχία και ο έρωτας ήταν ζήτημα αυθόρμητης και εθελοντικής αναζήτησης, σήμερα ή μάλλον τα τελευταία δέκα χρόνια, θέμα μαζικής εμμονής: ‘Πρέπει να είμαστε ευτυχείς ή μάλλον η ευτυχία είναι δίπλα μας, αλλά δεν την αναγνωρίζουμε’.

Αυτή είναι η επιταγή των καιρών που είναι έντονη πια και στη Γερμανία. Ασφαλώς υπάρχει και αλήθεια σε αυτή την μαζική εμμονή. Η καθημερινότητά μας σταθμίζεται μόνον με επιδόσεις. Το ίδιο συμβαίνει και στην εκπαίδευση.
Οι μαθητές καλούνται να αντιμετωπίσουν όλο και περισσότερες, όλο και καινούργιες προκλήσεις. Έτσι αρκετά σχολεία στη Γερμανία, για να ανατρέψουν αυτή την πραγματικότητα, αποφάσισαν να εντάξουν το μάθημα της «ευτυχίας» στη διδακτέα ύλη. Ένα από αυτά τα σχολεία είναι και το Γυμνάσιο του Πφορτσχάιμ.
Ο σύλλογος των καθηγητών του Γυμνασίου εκτιμά πως το μάθημα της ευτυχίας είναι ό,τι καλύτερο μπορούν να προσφέρουν στους μαθητές. Στόχος του μαθήματος δεν είναι να δώσει συνταγές, όσο να κατευθύνει τους νέους στην προσωπική αναζήτηση της ευτυχίας.
Η καθηγήτρια Ουλρίκε Μπαρτ, η οποία ανέλαβε το μάθημα της ευτυχίας, πιστεύει πως ο διαλογισμός είναι η καλύτερη εισαγωγή στην αναζήτηση της ευτυχίας.
Γι’ αυτό ξεκινά πάντα το μάθημά της με ένα φανταστικό ταξίδι: καλεί τους μαθητές να κάνουν ένα ταξίδι, π.χ. σε ένα πυκνό δάσος ή σε μια ήρεμη καταγάλανη θάλασσα ή σε ένα σπίτι σε κάποιο λιβάδι, να χαλαρώσουν και να αυτοσυγκεντρωθούν.
Στο τέλος αυτού του φανταστικού ταξιδιού διηγούνται όλοι την εμπειρία τους ή όσοι δεν κατάφεραν να αυτοσυγκεντρωθούν, καταγράφουν και συζητούν την προσωπική τους προσλαμβάνουσα με τους υπόλοιπους μαθητές.

Η κ. Μπαρτ προσπαθεί να παίξει το ρόλο του διαμεσολαβητή και να δείξει τον δρόμο της προσωπικής αναζήτησης και της επικοινωνίας με τον εσωτερικό κόσμο του κάθε μαθητή: «Έτσι μόνον θα αποκτήσουν επίγνωση των ικανοτήτων και της δύναμης  που διαθέτουν. Πρέπει να φύγουν από το σχολικό κλισέ: επιδόσεις, επιδόσεις, επιδόσεις.»

Τα αγόρια αντιδρούν συνήθως βαριεστημένα και δηλώνουν εξ αρχής πως δεν έχει νόημα, αλλά πειθαρχούν στη σχολική κοινότητα, διότι την ένταξη του μαθήματος της «ευτυχίας» την ενέκριναν και αυτοί. Ένας μαθητής, ο Μαρκ, βρίσκει άσκοπη όλη αυτή τη διαδικασία: «Δεν ξέρω. Για μένα είναι όλα λίγο νεφελώδη. Οι ασκήσεις που κάνουμε δεν έχουν κανένα νόημα ή ενδέχεται να μην αντιλαμβάνομαι εγώ προς τι όλα αυτά.»

Πιο ρεαλιστικές φαίνονται οι μαθήτριες. Η Λίζα βλέπει διαφορετικά την επίδραση αυτού του μαθήματος στην καθημερινότητά της: «Δεν πιστεύω ότι γίναμε πιο ευτυχισμένοι, αλλά νομίζω πως αποκτήσαμε ένα αίσθημα θετικής αντιμετώπισης της ζωής, που βελτιώνεται συνέχεια.» Το μάθημα της ευτυχίας απαιτεί την καταγραφή της προσωπικής εμπειρίας του μαθητή, αλλά και την αξιολόγηση των «φανταστικών ταξιδιών» του δασκάλου και των συμμαθητών σε ένα ημερολόγιο.

Το ημερολόγιο παίζει το ρόλο ενός διαγωνίσματος. Έτσι στο τέλος της χρονιάς βαθμολογείται ο κάθε μαθητής βάσει του ημερολογίου και της συμμετοχής του στο μάθημα.
 
Πηγή