ΠΑΡΑ – ΜΥΘΕΟΜΑΙ - Σεμινάριο για την Προφορική Αφήγηση και την Τέχνη του Λόγου - A' Κύκλος

photo http://www.mcf.gr/

Από Τρίτη 26 Οκτωβρίου 2010 έως Τρίτη 28 Δεκεμβρίου 2010

Με την Ψυχοπαιδαγωγό – Παραμυθού Σάσα Βούλγαρη
Η ιστόρηση υπήρξε πάντα μια προσφιλής ψυχαγωγία. Όπως όλες οι λαϊκές τέχνες διέπονταν από κανόνες που δεν ήταν ίσως πάντα συνειδητοί στους παραδοσιακούς παραμυθάδες, ωστόσο υπήρχαν και καθόριζαν την ποιότητα μιας αφήγησης. Ο καλός παραμυθάς κατείχε καλά το υλικό του και γνώριζε πώς να το προσαρμόσει σε κάθε περίσταση, πώς να το κάνει περισσότερο γοητευτικό έτσι ώστε όλοι να «κρέμονται» από τα χείλη του.

Επίσης, υπήρχαν διαφορετικά «στυλ» αφήγησης ανάλογα με την προσωπικότητα του ιστορητή, τον τόπο καταγωγής του, την συγκυρία και το εκάστοτε κοινό του, καθώς και διαφορετικά είδη αφηγηματικών κειμένων: παραμύθια και αστείες ιστορίες, μπαλάντες και έπη, παραδόσεις και θρύλοι, ιστορίες που δίδασκαν και καθοδηγούσαν, παραμύθια για να παρηγορήσουν σε μια δύσκολη ώρα, και… και… τόσα άλλα!  Υπήρχε η αφήγηση κατ΄ οίκον, μεταξύ των μελών μιας οικογένειας, αλλά - ανά των κόσμο - υπήρχαν και επαγγελματικοί τρόποι αφήγησης με πολλές και ποικίλες μορφές.
-----------------------------------------------------------------
Το συγκεκριμένο σεμινάριο προτείνει μια διερεύνηση στη μαγεία της προφορικής αφήγησης και μια γνωριμία με τις τεχνικές της και τα μυστικά της. Αποτελείται από τρεις κύκλους, των δέκα τρίωρων συναντήσεων, που μπορεί κάποιος να παρακολουθήσει ανεξάρτητα από αυτόν που έχει προηγηθεί, και που ο κάθε κύκλος θα αναφέρεται σε μια ξεχωριστή θεματική ενότητα.

Πιο συγκεκριμένα:

Α΄ ΚΥΚΛΟΣ: 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ- 28 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΦΗΓΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ

Μερικά από τα θέματα:
•    Το είδος του κειμένου: επιλογή και αφηγηματική αντιμετώπιση
•    Ανάγνωση επώνυμου κειμένου: μια άλλη τεχνική 
•    Απεύθυνση: βλέμμα, στάση σώματος, κίνηση κ.α.
•    Η χρήση της φωνής - το βασικό συστατικό της αφήγησης: άρθρωση, εκφορά
•    Γλώσσα, ντοπιολαλιές, τραγουδίσματα και άλλα. Το θέμα της μετάφρασης.
•    Η «σκηνοθεσία» της προφορικής αφήγησης
•    «Αυτογνωσία» του αφηγητή: γλωσσικές καταβολές, προτιμήσεις, δυνατότητες

Β΄ ΚΥΚΛΟΣ: 11 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ – 15 ΜΑΡΤΙΟΥ
ΡΥΘΜΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ

Μερικά από τα θέματα:
•    Αναπνοές, παύσεις και σιωπές,
•    Η «παρτιτούρα» του κειμένου
•    Η μουσική επένδυση στην αφήγηση
•    Χρήση μουσικών οργάνων από τον αφηγητή
•    Ρυθμικά αφηγήματα, τραγουδίσματα και μελωδική εκφορά του λόγου.
•    Παραδοσιακές μορφές ρυθμικού λόγου: ταχταρίσματα, επωδές, αινίγματα κ.λ.π.
•    Ποιητικός λόγος, έμμετρος και πεζός λόγος

Γ΄ ΚΥΚΛΟΣ: 22 ΜΑΡΤΙΟΥ – 7 ΙΟΥΝΙΟΥ (ΕΚΤΌΣ ΤΩΝ ΔΙΑΚΟΠΩΝ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ)
ΜΥΘΟΠΛΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΗΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΗ ΑΦΗΓΗΣΗ: ΦΤΙΑΞΤΕ ΤΙΣ ΔΙΚΕΣ ΣΑΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ

Μερικά από τα θέματα:
•    Απλές τεχνικές και αφορμές από την καθημερινότητα για να φτιάξετε ιστορίες
•    Αυθόρμητες ιστορίες και ιστορίες με «προδιαγραφές» και «στόχους»
•    Τα βασικά συστατικά μιας ιστορίας
•    Ο τρόπος επεξεργασίας ανάλογα με το είδος της ιστορίας – μορφολογία του κειμένου.
•    Δομή του αφηγήματος: το στήσιμο και ο «χάρτης» επεξεργασίας του
•    Τεχνικές μυθοπλασίας εμπνευσμένες από παγκόσμια προφορικά είδη αφήγησης
•    Ο συν – τονισμός των λέξεων: πως έχουμε ένα κριτήριο για αυτό που γράψαμε


ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ:

-    Δεν απαιτείται κάποια ιδιαίτερη ικανότητα ή προεργασία για την παρακολούθηση του σεμιναρίου
-    Το σεμινάριο είναι ομαδικό και βιωματικό και ζητείται συνέπεια στην παρακολούθηση όλων των συναντήσεων του κάθε κύκλου
-    Μπορεί κανείς να παρακολουθήσει ακόμα και έναν κύκλο ανεξάρτητα από το αν έχει παρακολουθήσει κάποιον προηγούμενο.
-    Θα προτιμηθούν τα άτομα εκείνα που έχουν την διάθεση να παρακολουθήσουν και τους τρεις κύκλους.
-    Υπάρχει η πρόθεση στο τέλος του κάθε κύκλου να γίνονται παρουσιάσεις σε σχέση με το θέμα που επεξεργαστήκαμε, εφόσον υπάρχει η διάθεση από τους συμμετέχοντες.

Η ΠΑΡΑΜΥΘΟΥ ΣΑΣΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ…

είναι αυτοδίδακτη και ανήκει στους πρωτεργάτες της νέο-αφήγησης (για ενήλικο και παιδικό κοινό) στην Ελλάδα με διαρκή επαγγελματική δραστηριότητα από το 1993. Είναι ψυχοπαιδαγωγός, με επιμόρφωση στην εναλλακτική διδασκαλία και με εμπειρία σε εκπαιδευτικά και δημιουργικά προγράμματα καθώς και στην ειδική αγωγή.
Η πλούσια και ποιοτική καλλιτεχνική της παραγωγή την καθιστά μια από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς στο χώρο της επαγγελματικής αφήγησης, με έντονη επιρροή στις νεότερες γενιές αφηγητών. Με τις σταθερές εμφανίσεις της έχει δημιουργήσει «στέκια παραμυθιών» και από το 1996 συνεργάζεται τακτικά με Μουσεία, δημιουργώντας εξειδικευμένα διαθεματικά προγράμματα.
Έχοντας διαμορφώσει τη δική της μέθοδο, διδάσκει σε σεμινάρια και συμμετέχει σε συνέδρια και ημερίδες, για την τέχνη της αφήγησης από το 1995.
Το 1998 αφηγήθηκε 13 ελληνικά παραμύθια στην ΕΤ1. Η τελευταία επανάληψη της σειράς έγινε τον Σεπτέμβριο του 2010. Γράφει τακτικά στους «Ερευνητές» της Καθημερινής.

Έχει συνεργαστεί με το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, το Μουσείο Γουλανδρή – κέντρο Γαία, το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, το Μουσείο του Λουτρού των Αέρηδων, το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, το ίδρυμα Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, το Μουσείο Παιδικής Τέχνης, τα θέατρα Μεταξουργείο και Φούρνος, το Τσάι στη Σαχάρα, το Μπαράκι του Βασίλη, το Παιδικό Μουσείο, κ.α.  Έχει αφηγηθεί σε διάφορους χώρους σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Από το 1996 συνεργάζεται σταθερά με τις Βιβλιοθήκες του Κολεγίου Αθηνών σχεδιάζοντας διαθεματικά προγράμματα αφήγησης με στόχο την φιλαναγνωσία.

Η Σάσα Βούλγαρη έχει καταπιαστεί με πολλά και διαφορετικά είδη κειμένων, τόσο από την προφορική παράδοση όσο και από την γραπτή λογοτεχνία, ενώ συχνά αφηγείται και γράφει δικά της κείμενα. Αρθρογραφεί και λαμβάνει μέρος σε συνέδρια και εκπαιδευτικές ημερίδες, τακτικά.
Την ενδιαφέρει ο συν-τονισμός με το ακροατήριο και η μετα-μόρφωση του χρόνου σε α-χρονο, μέσα από τα εργαλεία της γλώσσας, της φωνής  και της αναπνοής που δίνει στο σώμα μια λειτουργική ετοιμότητα «σαν να χορεύει». Δεν αποστηθίζει … «τραγουδάει» τα παραμύθια και ψάχνει μιαν αρμονική σχέση της γλώσσας μεταξύ παλιού και νέου.
Τα τελευταία χρόνια έχει εμβαθύνει στην προφορικότητα και άλλων λαών πέρα από τα ελληνικά σύνορα, διερευνώντας την βαθιά σχέση παραδοσιακής μουσικής και προφορικού λόγου.


ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΠΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ

Είναι γεγονός ότι το ίδιο ακριβώς μαγεύονται και οι μεγάλοι, όπως τα παιδιά, όταν ακούν, όπως διαπίστωσα πρόσφατα, τον υπέροχο αφηγηματικό λόγο της Σάσας Βούλγαρη, η οποία άλλοτε με συνεργασία μουσικού και άλλοτε εντελώς μόνη της, κατορθώνει να επικοινωνήσει συναισθηματικά με τους ακροατές/θεατές των «παραστάσεών» της. [...] Τον αφηγηματικό λόγο της πολυτάλαντης και δραστήριας Σάσας Βούλγαρη (με πλουσιότατο βιογραφικό) συνοδεύουν κρουστά όργανα τα οποία η παραμυθού χειρίζεται με δεξιοτεχνία, υποβάλλοντας συναισθηματικά το ακροατήριο και διευκολύνοντας το να «ζήσει» τα δρώμενα, λες και είναι παρόν στον ιστορικό δραματικό χρόνο και χώρο. Η συναρπαστική της αφήγηση έχει ως χαρακτηριστικά της στοιχεία: την αυξομείωση και τη δραματική ένταση - κατά σημεία - της φωνής, τη λυρικότητα και τη μουσικότητα (υφολογικά στοιχεία), την εκβολή μελωδικών ήχων, με σκοπό την έκφραση ανθρώπινων συναισθημάτων, τη ρυθμική και έμμετρη εν πολλοίς εκφορά του λαϊκού λόγου κ.ο.κ.

Απόσπασμα από κριτική του Θανάση Καραγιάννη, στο Ριζοσπάστη, Μάρτιος του 2009

Γιατί αυτή είναι η δουλειά της Σάσας Βούλγαρη που εδώ και 20 χρόνια ξεκίνησε να λέει παραμύθια, στην αρχή ερασιτεχνικά και, λίγο μετά, επαγγελματικά. Δουλεύοντας την τεχνική της, αλλάζει και προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα: Άλλος είναι ο τρόπος όταν απευθύνεται σε παιδιά και άλλος στους ενηλίκους- με τα παραμύθια της, πραγματικά, παρασύρεσαι, καθώς ζωντανεύουν μπροστά σου κόσμοι ολόκληροι, με τους ήχους, τις μυρωδιές, τα χρώματα και τις ανάσες τους.

Μυρτώ Λοβέρδου, Το Βήμα, Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου του 2010

Η Σάσα Βούλγαρη είναι σπουδαία δημιουργός. Και ονομάζω πολύ συνειδητά “δημιουργό” αυτήν την επαγγελματία παραμυθού που δέκα χρόνια τώρα διηγείται και διηγείται και διηγείται… Η Βούλγαρη δεν αναπαράγει τα λαϊκά ή διεθνή παραμύθια που παρουσιάζει: Τα ανανεώνει κάθε φορά που τα φώτα χαμηλώνουν… Μην τη χάσετε εσείς και τα παιδιά σας.

Τατιάνα Καποδίστρια, Ταχυδρόμος, 27 Δεκεμβρίου 2003

ΕΝΤΥΠΟ

• ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΤΕ ΤΗ ΦΟΡΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΣΤΕΙΛΤΕ ΤΗ ΣΤΟ EMAIL ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ [αρχείο doc, 41,0 kb]

Κάθε Τρίτη από τις 18.00 έως τις 21.00 μ.μ.
Κόστος Συμμετοχής ανά Κύκλο: 300 €
Παρέχεται έκπτωση 20% σε όσους παρακολουθήσουν περισσότερους από έναν κύκλους

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:
ΣΑΣΑ ΒΟΥΛΓΑΡΗ: 210 9572613, 6972 261037
http://www.facebook.com/profile.php?id=1116545507&ref=ts
ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΑΠΟΣΤΕΛΛΟΝΤΑΣ ΤΗ ΦΟΡΜΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΣΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟΥ:
sassa_v@otenet.gr

Πηγή